Sherqiy Türkistandiki rohi bulghinish we türmilerning türliri

Xitayning qoralliq saqchiliri teripidin qarni yeriwetilgen ayal.

Xitayda, bolupmu xitayning mushterik döletliri bolghan Sherqiy Türkistan, Tibet, Jenubi Mong'ghuliye, Manjuriye qatarliqlarda mekteplerdin türmiler, emgek bilen özgertish meydanliri köp.

Sherqiy Türkistanni misal qilidighan bolsaq, Sherqiy Türkistan xitayning 'Uyghur aptonom rayoni'-digen saxta nam astida üsti ochuq türmige aylaydurulghan bolup, bu hal Sherqiy Türkistanning heqiqi xojayinliri, igiliri bolghan Uyghur, Qazaq, Qirghiz, Özbek, Tatar, Tajiklargha qaritilghan bolup, xitay tajawuzchi armiyisi, xitay hökümran sinip we ularning himayiside Sherqiy Türkistan'gha eqip kirgen xitay tajawuzchi ahalisige nisbeten alahide etiwar berilidighan, bikargha yer-zimin, öy-mülük, makanlishish puli, ayda ikki qetim maash(intayin az sandiki ishqa orunlashturulghan milliy ishchi- xizmetchiler bilen bir chaghda tarqitidighan maashtin bashqa xitay ishchi-xizmetchi, qatil-jallat, emeldar we ularning aile-tawabatigha ayrim, mexpiy bir qetim maash tarqitilidu), dukan, imtiyaz, emel, ishqa berip kelidighan mexsus yenik aptomobil we xotun-balliri üchün mexsus aptuwuz, köngül echish esliheliri, ishretxanilar, xitayda nopusi eng köp bolghan sichüen, Wanglechüenning yurti shandong, guangdong, xunen, xubey, gansu qatarliq ölkilerdin pilanliq kelgen xitay pahishe xotunlar yetip-qopidighan ikki qewetlik pahishixana qaratliqlar, yeni birinji qewiti haraq-tamaka, kündilik turmush buyumliri, sopun, girim buyumlirini satidighan qizil melengzilik dukan yaki setirachxana, hösün tüzesh dukkini qatarliqlar bilen niqaplan'ghan bolup, ikkinji qewiti xitay pahishe xotunliri yetip qopidighan yataq öyliri bolup, bu yataq öyliri echirqap ketken erlerni, zaboy erlerni, xitay emeldar we saqchilarni, xitay sodigerlerni, yük aptomobil shopurlirining shehwane nepsini qandurush orni bolup, bundaq pahishexanilarda ippet-nomusini ajayip erzan satidighan xitay pahishilirining nijis wujudi xuddi doxturxanidiki tüprük qachisigha oxshap ketidu.

Bundaq pahishexanilar Qumulning sherqiy teripidin, Sherqiy Türkistanning eng gherbidiki Tashqorghan nahiyisigiche, shimalda Altay tagh étekliridin jenupta Xotenning Keriye, Niye bazarlirighiche, nopusining az, qatnashning qolaysiz bolushigha qarimay teklimakan qumliqi ichidiki Cherchen, Charqiliqqiche, Qumuldin Qeshqerghiche bolghan 2 ming km tashyol yaqilirigha, Turpandin Ghuljighiche bolghan tashyol yaqiliridiki ötenglergiche xitay merkizi hökümet teripidin pilanliq halda mexsus orunlashturulghan. Ürümchige kelsek 5 yultuzluq mehmanxanalardin Boghda köli etrapidiki qarighayliqqa xitay tajawuzchi aqqunlar ruxsetsiz tikiwalghan qizil melengzilik chedirlarghiche, jenubida bolsa yol boyida qatar tizilip ketken 'dapenji' (toxu qorumisi) satidighan xitay ashxanilirichiche yuqumluq kesel we meynetcilikke tolghan xitay pahishexanilirining omumlashqanliqini dimisekmu bolar.

Bu istiratigiyilik orunlashturulghan xitay pahishilerning mutleq köp qismi eydiz, siblis, soznek,tanasil kesellik viruslirini elip yürgen bolup, xitay tajawuzchi hökümiti ular arqiliq Sherqiy Türkistan xelqining rohi dunyasini bulghash, eqlidin azdurush, imansizlashturush, milliy rohini öltürüsh, yuqumluq keselliklerge, meynet keselliklerge giriptar qilip milletni halak qilish, adaletni, tajawuzchigha qarshi turush engini, exlaqiy buzuqliqqa qarshi turush engini yoqutush, weten, millet, etiqad, milliy menpe'et, wijdan, ghurur digenlerni tamamen untuldurup, özliri xalighanche bulang-talang qilish, bayliqlirimizni xitaygha toshup ketish, ziminlirimizni tedriji, toluq igelliwelish, axirida millet süpitide bizni yoqitiwetishtin ibaret qisqa we uzaq mezgillik herbiy kengeymichilik we ottura asiyagha qaratqan omumiyüzlük tajawuzchiliqini bashliwetti.

Sherqiy Türkistandiki türmilerning türlirimu köp bolup, Aptonom rayonluq 1-türmidin bashlap nomur selin'ghan türmiler, her qaysi wilayetlerdiki jamaet xewpsizlik idarisi qarmiqidiki türmiler, Sherqiy Türkistandiki 90 gha yeqin nahiyide tesis qilin'ghan türmiler, her qaysi wilayet, herbi gazarmilardiki türmiler, herbi bazilardiki türmiler, mexpiy türmiler,

(azatliq armiye, dep niqaplan'ghan) tajawuzchi armiye ning 'herbiy rayon' türmiliri, xitay qoralliq saqchi qisimlirining türmiliri, tajawuzchi armiyening zapas qoshunii xelqimizni qirghin qilish we barliq mülklirimizni tez sür'ette bulash üchün wetinimizge kelgen düshmen armiyisi--Shinjiang ishlepchiqirish-qurulush polkliri' türmisi we uning Qumuldin Qeshqergichei Altaydin Xoten'giche sozulghan bipayan tupraqlirimizgha waba mikropliridek tarqalghan chérikliridin teshkil qilin'ghan diwiziye, polklirining mexsus türmiliri, dölet bixeterlik idarisi, dep atilidighan mexpiy saqchiliq we terrorchiliq wezipini öteydighan idarilarning qorqunushluq türmiliri, Sherqiy Türkistandiki nechche ming yeza-qishlaqqa mixlap qoyulghan xitayche 'peychuso' dep atilidighan saqchixanilarning zalliri, qaznaqliri, kollektip tutqun qilish ewjige chiqqan 'tökme pesil'(Uyghurlargha qattiq zerbe berish pesilliri)de ularmu yetishmise idare-jemiyetning ishxana, ambarlirimu türme ornida ishlitilidighandin bashqa xitayche erzen( yeni waqitliq türme, xitay emeldarlarning chüshige kirip qalghan Uyghurlarni tutup qamaydighan we qiynap yoq gunahi üchün iqrar qilduridighan we ailisidin eghir jerimane elip qerzge boghup qiynaydighan fashistik türme) lerni qoshqanda mekteplerdin heqiqeten türmining köp ikenligini asanla körüwalalaymiz.

Yuqurida tilgha elip ötken türmilerde Uyghurlarni, Qazaqlarni, Qirghizlarni xitay saqchiliri nime qilghusi kelse shuni qilip xalighanche qiynaydu we pajielik öltüriwetidu, emma hechqaysisi bigunah adem öltürgenliki üchün sotqa tartilmaydu, sürüshte qilinmaydu we jazalanmaydu. Eksiche qanche weh'shi qiynisa shunche sadiq hesaplinip mukapatlinidu, xizmiti, emelliri we maashi östürilidu. Xitay terrorchilar hökümitining saqchi idariliri her ayda saqchilargha tutulidighan Uyghur sani we 'pash qilinishqa tegishliq delo' sanini aldin wezipe qilip bekitip beridighan bolup, Uyghurlar meyli xitaygha qarshi tursun yaki jim tursun, ular qolgha alidighan adem sani we töhmet chaplap tutqun qilinidighan adem sani artip beriweridu. Pilan boyiche adem tutmisa saqchilarning maashi, mukapati we xizmet orni kapaletke ige bolalmaydu.

Yuqarqi resimdiki ayalmu xitay qoralliq saqchiliri teripidin solaqxanida pajielik öltürüwetilgen bolup, ücheyliri chuwuwetilgen halda kechide sirtqa tashliwetilgen.